آب و توسعه پایدار در آسیای مرکزی

آب در همه ابعاد زندگی انسان نقش حیاتی دارد و برای توسعه در بخش‌های کشاورزی، صنعت و توسعه انسانی ضروری است. آب قابل استفاده انسان منبع کمیابی است که توزیع ناموزونی دارد و در بسیاری نقاط جهان، مانند مناطق خشک و نیمه‌خشک فشار آب و کمبود آن بسیار برجسته و مدیریت منابع یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها است. منطقه آسیای مرکزی یکی از این مناطق است و افزون بر خشکی، ساختار کشاورزی آن را به شدت نسبت به کاهش منابع آبی یا اختلال در دسترسی به آن آسیب‌پذیر نموده است. سوال اصلی مقاله این می‌باشد که با توجه به نقش حیاتی آب در منطقه آسیای مرکزی، آیا استفاده از منابع آب صحیح و بهینه‌ به گونه‌ای است که توسعه‌پایدار را محقق نماید؟ در این راستا، فرضیه مقاله این است که با وجود کمیابی و توزیع نابرابر منابع آب، وابستگی اقتصاد منطقه به کشاورزی و نقش بسیار حیاتی آب در تحقق توسعه؛ استفاده ناصحیح، مدیریت نامناسب و نبود همکاری‌های بین دولتی در زمینه مدیریت منابع آب مشترک موانعی در تحقق توسعه منطقه ایجاد کرده و توسعه‌پایدار و فرصت‌های بهروزی نسل‌های آینده را به خطر انداخته است. براساس یافته‌ها باید گفت؛ امروزه چالش‌های توسعه‌پایدار در منطقه به نقاط حساسی رسیده و کمبود، هدر رفت و آلودگی منابع آب بهره‌برداری ناکارآمد و بی‌توجهی به پایداری منابع، موجب عدم دسترسی مناسب به آب برای مصارف گوناگون شده و به یکی از مهم‌ترین موانع رشد و در نهایت توسعه‌پایدار در منطقه تبدیل شده است. برای بررسی موضوع از منابع کتابخانه‌ای و آمار و گزارش‌های سازمان‌های ملی و بین‌المللی استفاده شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده، توصیفی– تحلیلی می‌باشد.